Τι γεύση έχει το…. κρυολόγημα; «Γεύση»; Ναι, γεύση. Αν είστε μαμά, πείτε γρήγορα το πρώτο φαγητό που θα φτιάχνατε για τον κρυολογημένο της οικογένειας. Αν όχι, κλείστε τα μάτια και θυμηθείτε τα παιδικά σας χρόνια. Γεύση κοτόσουπας! Χωρίς να γνωρίζουν λεπτομερώς τη θρεπτική αξία της, οι μαμάδες και οι γιαγιάδες είναι το πρώτο πράγμα που θα έφτιαχναν, όπως και οποιαδήποτε άλλη ελαφριά κρεατόσουπα. Και πολύ καλά έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν.
Φυσικά, οι χειμωνιάτικες σούπες δεν απευθύνονται μόνο σε κρυολογημένους. Οι περισσότερες αποτελούν από μόνες τους γεύμα και αν προσθέσουμε και τα σωστά συνοδευτικά, τότε μιλάμε για πλήρες γεύμα.
Παραδοσιακές κι αγαπημένες σούπες
Κοτόσουπα/Κρεατόσουπα
Η ελαφριά, δυναμωτική εκδοχή τους δεν χρειάζεται αναλυτική συνταγή. Βράστε κοτόπουλο (χωρίς τα πολλά λίπη, αν δεν θέλετε, αλλά μαζί με τα κόκκαλα και τους χόνδρους, ειδικά αν είναι χωριάτικο) ή κρέας για βραστό (με κόκκαλο), μαζί με δύο-τρία καρότα, αλλά και άλλα λαχανικά αν το προτιμάτε. Προσθέστε ελάχιστο λάδι, αλάτι και κάποιο ψιλό ζυμαρικό στο σκέτο ζουμί και, μόλις γίνει, σερβίρετε τη σούπα με κομματάκια ψαχνού και μπόλικο χυμό λεμονιού. Μια έξυπνη ιδέα που την έχω δει στην Κρήτη: αντί για ζυμαρικό, σπάνε δύο ντάκους στο πιάτο και τους περιχύνουν με σκέτο ζουμί. Για τους αγρότες είναι το καλύτερο πρωινό. Για τους υπόλοιπους, μόνο για μεσημεριανό! Το κλασικό αυγολέμονο δεν ενδείκνυται για ασθενείς.
Τραχανάς
Ακόμα μια σούπα που δεν χρειάζεται συστάσεις. Ήταν η πρώτη σούπα του μωρού και μεγάλωσε γενιές ολόκληρες. Ο «ξινός» ή ο «γλυκός» τραχανάς είναι αυτός που θα κάνει τη διαφορά στη γεύση, αλλά σήμερα στην αγορά θα βρείτε απίθανους «γκουρμέ» συνδυασμούς – ολικής άλεσης, καυτερός, με λιαστή ντομάτα, σουσάμι, διάφορα λαχανικά ακόμη και τσουκνίδα. Ο τραχανάς έχει μικρή θερμιδική αξία και σχετικά χαμηλά λιπαρά, ενώ είναι πλούσιος σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, φυτικές ίνες, ασβέστιο, μαγνήσιο και αντιοξειδωτικά. Ο «νηστίσιμος» έχει μικρότερη θρεπτική αξία, αφού παρασκευάζεται χωρίς γάλα ή αυγά. Η μόνη προσοχή που χρειάζεται στο μαγείρεμα είναι στην αναλογία νερού-τραχανά για να μη γίνει… δεμένη, πηχτή κρέμα. Μπορείτε να τον φτιάξετε προσθέτοντας μόνο 1 κ.γ. λάδι ή βούτυρο κατά το βράσιμο, να γαρνίρετε με αρωματικό βούτυρο τα πιάτα, ή να ρίξετε μπόλικη τριμμένη φέτα. Αν, δε, προσθέσετε λουκάνικο, χοιρινή τηγανιά, καβουρμά ή κρεατόζουμο, ένα πιάτο θα σας «κρατήσει» για μια ολόκληρη μέρα ορειβασίας.
Χορτόσουπα
Φτιάξτε τη βράζοντας όλα μαζί τα λαχανικά, προτιμώντας τα εποχικά και όχι θερμοκηπίου. Έτσι η χορτόσουπα θα διαφέρει από την καλοκαιρινή μόνο σε γεύση και χρώμα, αλλά θα έχει υψηλή θρεπτική αξία.
Υλικά
Φτιάξτε τη βράζοντας σε 1 λίτρο νερό, ζωμό λαχανικών ή, γιατί όχι, σε σπιτικό κοτόζουμο ή κρεατόζουμο:
2 μεγάλες πατάτες
2 καρότα, χοντροκομμένα
½ λάχανο, χοντροκομμένο
2-3 κλωνάρια σέλινο
2 μεγάλα φρέσκα κρεμμυδάκια
1 μεγάλο κρεμμύδι
1 πράσο
κάπου 10 φύλλα δυόσμου ή 1 κλαδάκι θυμαριού, για άρωμα
½ φλ. λάδι
αλάτι και πιπέρι
χυμός λεμονιού
Χοντροκόψτε όλα τα υλικά και βράστε τα για 20 λεπτά, μέχρι να μαλακώσουν και όχι περισσότερο. Εξάλλου, θα τα περάσετε από την πουριέρα. Το μούλτι είναι πιο εύκολο, αλλά δίνει μια «μαστιχωτή» υφή στη σούπα.
Λιώστε τα λαχανικά, ξαναβάλτε τα στην κατσαρόλα μαζί με το λάδι και αλατοπίπερο, για να πάρουν μια βράση και να δέσουν τα αρώματα.
Σερβίρετε τη σούπα ζεστή με μπόλικο χυμό λεμονιού.
Αν θέλετε μπορείτε να την αραιώσετε με νερό ή ζωμό και να βράσετε μέσα μικρή ποσότητα από κάποιο ψιλό ζυμαρικό ή να προσθέσετε σε αναλογία 1:4 κρέμα γάλακτος για πιο βελουτέ και… ανθυγιεινή υφή.
Η.. ακατανόμαστη
Περίεργος τίτλος, αλλά ο μόνος που θα σας κέντριζε το ενδιαφέρον. Γιατί αλήθεια, θα διαβάζατε αυτή την παράγραφο, αν γράφαμε «πατσάς»; Μάλλον όχι, αλλά αυτή η παρεξηγημένη σούπα είναι δυναμωτική, και δεν είναι τυχαίο που η καλύτερη σερβίρεται αξημέρωτα στις κρεαταγορές και τις λαχαναγορές. Περιέχει εκτός από κλασικές πρωτεΐνες, ασβέστιο, κολλαγόνο και αρκετά αντιοξειδωτικά. Συνήθως φτιάχνεται από μοσχαρίσια κοιλιά και ποδαράκια, κρεμμύδια και μπόλικο σκόρδο, αλλά η διαδικασία είναι λίγο περίπλοκη, χρονοβόρα και δυσάρεστη στην όσφρηση και την αφή! Αν τολμήσετε να φτιάξετε πατσά σούπα, καλό είναι να τον αγοράσετε από γνωστό σας χασάπη, για να είναι σωστά καθαρισμένος. Κι αν αποφασίσετε να τον φάτε «έξω», και πάλι είναι καλό το εστιατόριο να είναι «συστημένο». Αποφύγετέ τον αν κάνετε καθιστική ζωή ή ακολουθείτε συγκεκριμένη δίαιτα διατροφής, αφού μία μερίδα και μόνο μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει τις 500 θερμίδες.
Το απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο «Τα ελιξίρια του χειμώνα» του Νίκου Χατζόπουλου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Brainfood.