Το Μπορς (Borscht, borsch ή borshch) όπως διαβάζουμε στη Wikipedia.org είναι σούπα λαχανικών, στην οποία περιλαμβάνονται συνήθως παντζάρια, τα οποία και της προσδίδουν έντονα κόκκινο χρώμα. Σε άλλες ποικιλίες της συνταγής, τα παντζάρια αντικαθίστανται από τοματοπολτό που της προσδίδουν πορτοκαλόχρωμη απόχρωση ή ξινολάπαθο (Rumex acetosa) (πράσινο μπορς).
Υπάρχουν δύο κύριες παραλλαγές του μπορς που αναφέρονται γενικά ως καφτερή και κρύα. Βασίζονται γενικώς στα κοκινογούλια, αλλά ετοιμάζονται και σερβίρονται διαφορετικά.
Το καφτερό μπορς, το πλέον δημοφιλές είναι μια πηκτή σούπα με πολλά εποχικά συστατικά, αναλόγως τη συνταγή που ακολουθεί κάθε εθνική κουζίνα. Στα συστατικά περιλαμβάνονται καρότα, πατάτες, κρεμμύδια, μανιτάρια, και κρεατικά (κοτόπουλο, χοιρινό, ή μοσχάρι). Στην απλούστερη εκδοχή του είναι συνήθως ζωμός βοδινών οστών με παστά λαχανικά -παστά για λόγους συντήρησης στον βαρύ ρωσικό χειμώνα- και πατάτες κομμένες σε κύβους.
Το δροσερό μπορς απαντάται συνήθως στην κουζίνα των Εβραίων Ασκενάζι και σε άλλες κουζίνες του δυτικού κόσμου. Είναι μια απλή γλυκιά στη γεύση σούπα με ψιλοκομμένα παντζάρια σε χυμό λεμονιού και μέντας με κρεμμύδια και ζάχαρη. Σε μία από της ποικιλίες του το δροσερό μπορς γίνεται με την ήπια ρωσική μπύρα Κβας.
Το μπορς θεωρείται ότι προήλθε από την Ουκρανία. Είναι επίσης τμήμα της τοπικής διατροφής των ανατολικο-ευρωπαίων καθώς και εθνικών κουζίνων της κεντρικής Ευρώπης. Η σούπα ονομάζεται μπαρσιάι στην Λιθουανική, και συχνά αποδίδεται ως μπροστς στη Γερμανική (στην ανατολική Ρωσία ονομάζεται μπαρτς), μπορστς στη Ρωσική και Ουκρανική και μπορς στη Ρουμανική.
ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΜΠΟΡΣ
ΥΛΙΚΑ
8 ΜΕΡΙΔΕΣ
ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ:
10 ΛΕΠΤΑ
ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ:
30 ΛΕΠΤΑ
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
1 κουταλιά της σούπας βούτυρο
1 κουταλιά της σούπας έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
1 μέτριο ξερό κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
2 μεσαία καρότα, ξεφλουδισμένα και κομμένα σε κύβους
2 μίσχοι σέλινου, κομμένοι σε κύβους
2 σκελίδες σκόρδο, αλεσμένες
1/2 κουτ. πάπρικα
1/2 κουτ. σπόροι κύμινου
1 κιλό παντζάρια (περίπου 6 μεσαία παντζάρια-τεύτλα), ξεφλουδισμένα και κομμένα σε κομμάτια
1 μεγάλη (ή 2 μικρές) πατάτα, ξεφλουδισμένη και τεμαχισμένη σε κομμάτια
2 φύλλα δάφνης
1/2 μεσαίο πράσινο λάχανο, κομμένο σε φέτες
αλάτι
φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
1/4 φλ. φρεσκοκομμένο άνηθο, συν περισσότερο για σερβίρισμα
Χυμός 1/2 λεμονιού
Ξινή κρέμα (sour cream) ή κρεμώδες τυρί ή γαλοτύρι ή στραγγιστό γιαούρτι (από μία κουταλιά) για σερβίρισμα
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Σε μια μεγάλη κατσαρόλα σε μέτρια φωτιά, ζεσταίνεις το βούτυρο και το λάδι μέχρι να λιώσει το βούτυρο. Προσθέτεις το κρεμμύδι, τα καρότα και το σέλινο. Μαγειρεύεις μέχρι να μαλακώσουν, περίπου 6 λεπτά.
Προσθέτεις το σκόρδο, την πάπρικα και τους σπόρους κύμινου. Μαγειρεύεις μέχρι να αναδειχθούν τα αρώματα, περίπου ένα λεπτό. Προσθέτεις 6 φλιτζάνια κρύο νερό (μπορείς να χρησιμοποιήσεις και ζωμό), τα παντζάρια, τις πατάτες και τα φύλλα δάφνης στην κατσαρόλα. Αφήνεις να πάρουν μια βράση, μετά αφήνεις να σιγοβράσουν και σκεπάζεις με το καπάκι. Μαγειρεύεις για 15 λεπτά και μετά προσθέτεις το λάχανο. Καρυκεύεις με αλάτι και πιπέρι. Καλύπτεις ξανά και αφήνεις να σιγοβράσουν για 5 λεπτά ακόμη, ή μέχρι να μαλακώσουν τα λαχανικά και να μαλακώσει το λάχανο.
Σβήνεις τη φωτιά και ρίχνεις τον άνηθο και τον χυμό λεμονιού. Δοκιμάζεις και καρυκεύεις με περισσότερο αλάτι και πιπέρι εάν χρειαστεί και αφαιρείς τα φύλλα δάφνης. Βάζεις σε μπολ και σερβίρεις με μια κουταλιά ξινή κρέμα ή κρεμώδες τυρί ή γαλοτύρι ή γιαούρτι στραγγιστό ή σκέτο.
Αν έχεις αδυναμία στις βελουτέ σούπες μπορεί μόλις βράσει να πολτοποιήσεις τα υλικά με επεξεργαστή τροφίμων ή στο μπλέντερ.